Μελιγαλάς: Τόπος ιστορικός με «μαύρες» μνήμες

Μελιγαλάς: Το χωριό της Μεσσηνίας στο οποίο γράφτηκε δυσάρεστη ιστορία για την Ελλάδα στα χρόνια του εμφυλίου.

Η μάχη του Μελιγαλά έγινε στον Μελιγαλά της Μεσσηνίας από τις 13 έως τις 15 Σεπτεμβρίου 1944 μεταξύ του ΕΛΑΣ, του αντιστασιακού στρατού του ΕΑΜ και των δοσίλογων Ταγμάτων Ασφαλείας (ΤΑ).

Οι αντάρτικες ομάδες του ΕΑΜ / ΕΛΑΣ επιχειρούν στην κατεχόμενη Πελοπόννησο από το 1942 και το 1943 άρχισαν να εδραιώνουν την κυριαρχία τους στην περιοχή. Για την αντιμετώπισή τους, οι γερμανικές αρχές οργάνωσαν το ΤΑ, ένα από τα οποία είχε έδρα τον Μελιγαλά και συμμετείχε σε αντιανταρτικές επιχειρήσεις και μαζικά αντίποινα κατά του συμπαθητικού πληθυσμού. Καθώς πλησίαζε η απελευθέρωση, οι σεκιούριτι έγιναν στόχος του ΕΛΑΣ. Μετά την αποχώρηση των κατοχικών γερμανικών δυνάμεων από την Πελοπόννησο τον Σεπτέμβριο του 1944 και μετά τη μάχη της Καλαμάτας, μέρος της διοίκησης του δοσίλογου κατέφυγε στον Μελιγαλά όπου οχυρώθηκε δύναμη 1.000 περίπου ταγματασφαλιτών. Εκεί τους περικύκλωσαν τμήματα του ΕΛΑΣ, με συνολική δύναμη 1.200 περίπου ανταρτών. Μετά από τρεις μέρες σκληρών μαχών, οι αντάρτες εισέβαλαν στις οχυρώσεις των ταγμάτων και μπήκαν στην πόλη.

Την επικράτηση του ΕΛΑΣ ακολούθησε σφαγή, κατά την οποία έγιναν εκτελέσεις αιχμαλώτων ταγματασφαλιτών και κάποιων πολιτών σε ένα κοντινό «πηγάδι». Ο αριθμός των εκτελεσθέντων υπολογίζεται γύρω στους 800 με 1100. Μετά τη διάδοση της είδησης, οι εκπρόσωποι του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ εργάστηκαν στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας για την ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας, μειώνοντας τα αποτελέσματα των αντιποίνων.