Αβδέλλα Γρεβενών: Ταξιδεύοντας στα «Βλαχοχώρια» της Πίνδου

  • Αβδέλλα Γρεβενών - Πανόραμα

Αβδέλλα Γρεβενών: Χτισμένη στις καταπράσινες βόρειες πλαγιές της Ανατολικής Πίνδου, η Αβδέλλα χαρακτηρίζεται ως το «Γαλατικό Χωριό» της Ελλάδας…

Πρόκειται για ένα πανέμορφο μέρος, δεύτερο σε υψόμετρο 1.266 μέτρων, μετά τη Σαμαρίνα που είναι χτισμένη στα 1439 μέτρα υψόμετρο και φυσικά συμπεριλαμβάνεται στα Βλαχοχώρια των Γρεβενών.

Εντυπωσιάζουν τα λιθόκτιστα παραδοσιακά σπίτια με σκεπές από λαμαρίνα για να αντέχουν στις έντονες χιονοπτώσεις. Περιβάλλεται από τα όρη Σμόλικας, Όρλιακας, Αώος (Αυγό).

Κατοικείται το καλοκαίρι από παραθεριστές και ποιμένες 3000 άτομα περίπου. Στον οικισμό λειτουργούν καταστήματα, ψησταριές, καφετέριες, ξενώνας.

Κόσμημα η πανέμορφη πλακόστρωτη πλατεία με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο η οποία περιβάλλεται από καταστήματα εστίασης με βλάχικες επιγραφές. Αποτελεί πύλη του «Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου».

Ισως να μην απαιτούνται πολλές λέξεις για να κατανοήσει ένας «ξένος» τι εστί Αβδέλλα, παρά μόνο να διαβάσει το πώς «νιώθουν» τον τόπο τους οι Βλάχοι.

«Εμείς όμως μείναμε ενωμένοι,

κοιτάξαμε ψηλά, ξαναχτίσαμε τα πάντα,

ότι μπορέσαμε όσοι μπορέσαμε αλλά ήμασταν εκεί,

ο παππού σου και η γιαγιά σου,

ο δικός μου παππούς,

η δική μου γιαγιά μας έμαθαν

πώς να είμαστε και να παραμείνουμε Βλάχοι,

να παραμείνουμε Άνθρωποι

και Άνθρωπος σημαίνει να αγαπάς,

να χαμογελάς ειλικρινά,

να δίνεις το χέρι σε αυτόν που έχει πέσει

για να τον σηκώσεις

και όχι για να τον αποτελειώσεις…»

Αβδελλιώτης

Η ιστορία της Αβδέλλας

Πριν το 1800, το χωριό βρισκόταν στη θέση «Φαντίνες», αλλά οι κάτοικοι, κυρίως μεγάλες οικογένειες Βλάχων κτηνοτρόφων, μετακινήθηκαν στη σημερινή θέση λόγω καλύτερου κλίματος.

Μετά την υποταγή του χωριού στους Οθωμανούς, δόθηκε αυτονομία και άλλα προνόμια, τα οποία χάθηκαν κατά την εποχή του Αλή Πασά. Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 οι Αβδελλιώτες ξεσηκώθηκαν και προσέφεραν στον αγώνα.

Το 1867, στο χωριό ιδρύεται ρουμανικό σχολείο από τον Αποστόλη Μαργαρίτη.

Οι Αβδελλιώτες συμμετείχαν στο Μακεδονικό αγώνα. Το 1905, μια ομάδα φιλορουμανικών οικογενειών υπέστη επίθεση στο δρόμο από Ελληνικά αποσπάσματα.

Την ίδια χρονιά, Έλληνες αντάρτες έκαναν επιδρομή στο χωριό, σκότωσαν κάποιους από τους Ρουμανίζοντες αρχηγούς και έκαψαν σπίτια.

Το χωριό κάηκε άλλη μια φορά στις 14 Ιουλίου 1944, κατά την Κατοχή, από τους Γερμανούς.

Με πληροφορίες και φωτογραφίες από την ιστοσελίδα ivlaxoi.gr

Αβδέλλα